Postacie Polski & Bitwy
3. Zdobędzie wiadomości o
a. trzech postaciach polskich tego okresu z następujących: Batory, Żółkiewski, Zamoyski, Chodkiewicz, Czarniecki
b. zna miejsca kilku sławnych bitew i wie z kim Polska walczyła w tym okresie
Stefan Batory
Na drugiej elekcji wybrany został książę węgierski Stefan Batory. Był to sprawiedliwy, mądry król, który dbał o dobro Polski.Z wybranych dzielnych chłopów Batory stworzył piechotę "wybraniecką". Dawniej głownie szlachta walczyła (na koniach), a Batory tym sposobem powiększył swoje wojsko. Potem niektórych chłopów, za ich wyjątkową dzielność, uczynił szlachcicami.
Batory toczył wojnę z państwem moskiewskim o Inflanty (kraj nad Bałtykiem na północnym wschodzie, dzisiejsza południowa Łotwa). Moskwa chciała Inflanty od Polski odebrać. Ale Batory na to nie pozwolił i wygrał wojnę. Car moskiewski musiał wysłać posłów do Batorego z prośbą o pokój. Odbyło się to pod Pskowem.
Stefan Batory ożenił się z Anną Jagiellonką, siostrą Zygmunta Augusta, ale dzieci nie mieli.
Stanisław Żółkiewski
Stanisław Żółkiewski był hetmanem Króla Zygmunta II Wazy, czyli dowodził woskiem walcząc z wrogami.
Hetman Stanisław Żółkiewski zajmował się obroną Kresów (graniczną częścią Polski na wschodzie). Prowadząc wojny z państwem moskiewskim zajął Moskwę. Żółkiewski wdawał się w sprawy wewnętrzne rosyjskie. Chciał przez to zabezpieczyć wpływ Polski i Kościoła. Żółkiewski dużo i dzielnie się bił, ale zginął w bitwie z Turkami pod Cecorą.
Jan Zamoyski
Jan Zamoyski był hetmanem jak i sekretarzem królewskim. Związał się blisko ze Stefanem Batorym, który obdarzył go najwyższymi dostojeństwami, a nawet ręką swej bratanicy, Gryzeldy Batorówny. Dla króla hetman był
nie tylko zaufanym doradcą, ale też przyjacielem.
Kiedy ruszył wraz z Batorym na Połock, nie posiadał żadnego
doświadczenia wojskowego, ale wkrótce został prawdziwym mistrzem w
zdobywaniu miast.
Stosując najnowsze techniki oblężnicze zdobył Wieliż, ale dopiero zdobycie położonego na wyspie Zawołocza przyniosło mu rozgłos. Sukces ten spowodował, że monarcha powierzył Zamoyskiemu zimowe
oblężenia Pskowa. Zima i głód nie złamały hetmana, który wytrwał aż do
podpisania rozejmu z carem Iwanem IV Groźnym, który przyniósł
przyłączenie Inflant do Polski.
Hetman odniósł jeszcze szereg sukcesów w walce ze Szwedami. Pozostał w
pamięci jako jeden z najwybitniejszych polskich wodzów i polityków.
Jan Karol Chodkiewicz
Jan Karol Chodkiewicz był Polskim hetmanem i bardzo zdolnym dowódcą.
W 1602 roku objął dowództwo nad siłami Rzeczypospolitej na Inflantach. Jan Karol Chodkiewicz wygrał bitwy tak jak: odsiecz przy zamku Rakvere w1603, bitwa pod Białym Kamieniem w 1604, czy bitwa pod Kircholmem w 1605.
Ostatnią wygraną zdobył w 1621r. w bitwie pod Chocimiem z Turkami.
Stefan Czarniecki
Stefan Czarniecki był dowódcą wojskowym i hetmanem polnym korony. Czarniecki zasłynął z talentu do prowadzenia „wojny szarpanej”,
polegającej na uciążliwym nękaniu przeciwnika szybkimi uderzeniami w
chwilach, kiedy był najbardziej wrażliwy, ale potrafił również wygrać w
walnej bitwie, czego dowiódł w 1660 roku pod Połonką i nad Basią przeciw Rosjanom.
Za wzorową postawę podczas potopu szwedzkiego niemal został hetmanem koronnym.
Dopiero w 1665 roku został hetmanem ale długo nie cieszył się honorami, bo tego samego roku zmarł w drodze do Warszawy.
Bitwa pod Kłuszynem
Bitwa pod Kłuszynem miała miejsce 4 lipca 1610 roku podczas wojny polsko-rosyjskiej 1609–1618.
Bitwa została stoczona między wojskami polskimi pod dowództwem hetmana polnego koronnego Stanisława Żółkiewskiego, a armią moskiewską pod dowództwem kniazia Dymitra Szujskiego oraz szwedzkimi posiłkami dowodzonymi przez Jakuba Pontussona De la Gardie. Bitwa zakończyła się paniczną ucieczką Szujskiego i ocalałych Rosjan.
Bitwa pod Beresteczkiem
Bitwa pod Beresteczkiem rozegrała się w dniach 28 czerwca – 10 lipca 1651 roku pod Beresteczkiem na Wołyniu, w trakcie powstania Chmielnickiego, między wojskami polskimi pod dowództwem Jana Kazimierza
a siłami tatarsko-kozackimi. Bitwa zakończyła się zwycięstwem strony
polskiej, które było zasługą dowodzącego wojskami polskimi Jana
Kazimierza.
Bitwa pod Chocimiem
Bitwa pod Chocimiem stoczyła się 11 listopada 1673 pomiędzy Polską a Imperium Osmańskim.
Wojska koronne i litewskie pod dowództwem hetmana wielkiego koronnego Jana Sobieskiego odniosły zwycięstwo nad wojskami tureckimi pod wodzą Husejna Paszy. Dzięki błyskawicznemu szturmowi wojska polskie zdobyły obóz ze 120
działami i rozbiły pierwszą armię osmańską. Chocimska wiktoria,
traktowana przez Polaków jako odwet za pokój buczacki, pozwoliła Sobieskiemu rok później wygrać elekcję i zasiąść na tronie Polski.
Bitwa pod Wiedniem
Bitwa pod Wiedniem lub Odsiecz Wiednia stoczyła się 12 września 1683 pod Wiedniem między wojskami polsko-cesarskimi pod dowództwem króla Jana III Sobieskiego a armią Imperium Osmańskiego pod wodzą wezyra Kara Mustafy.
Bitwa była przełomowym wydarzeniem w wojnie – zakończyła się klęską
Osmanów, którzy od tej pory przeszli do defensywy i przestali stanowić
zagrożenie dla chrześcijańskiej części Europy.
Bitwa pod Racławicami
Bitwa pod Racławicami była zbrojnym starciem wojsk polskich, pod dowództwem naczelnika Tadeusza Kościuszki z wojskami rosyjskimi, pod dowództwem generała majora Aleksandra Tormasowa. Bitwa miała miejsce 4 kwietnia 1794, w czasie insurekcji kościuszkowskiej, pod wsią Racławice, znajdującą się obecnie w powiecie miechowskim, w województwie małopolskim.
W wyniku wygranej wojsk polskich, pomimo niezbyt dużego znaczenia militarnego, pozwoliła podnieść morale powstańców już w dwanaście dni po rozpoczęciu powstania.
Bitwa pod Maciejowicami
Bitwa pod Maciejowicami stoczyła się 10 października 1794 roku pod Maciejowicami pomiędzy wojskami polskimi dowodzonymi przez gen. Tadeusza Kościuszkę (naczelnika insurekcji) a wojskami rosyjskimi pod dowództwem gen. Fiodora Denisowa i Iwana Fersena, zakończyła się klęską wojsk powstańczych i wzięciem do niewoli rannego dyktatora powstania.